«Баян Сұлу» АҚ еліміздің ең ірі үш кондитерлік кәсіпорнының қатарына кіреді
1974 жылдан бастап тұтынушыларға белгілі Қостанай кондитерлік фабрикасының өндірісі. Осы уақыт ішінде «Баян Сұлу» АҚ қаланы ғана емес, табысты өсу мен гүлденудің үлгісі болды.
Мұнда өндірістік алаң үнемі кеңейіп келеді, жаңа технологиялар енгізілуде, басқару жетілдірілуде. Дегенмен, паста шеф-аспаздарының әлеуеті көптеген жолдарда таусылмайды. «Баян Сұлу» АҚ Басқарма Төрағасы Тимур Садықов не істелініп, не күтіп тұрғаны туралы әңгімелеп берді.
— Тимур Мейрханович, соңғы жылдары «Баян Сұлу» АҚ жаңа жабдықтар сатып алуда …
[caption id="attachment_8854" align="alignright" width="50%"]
Тимур САДЫКОВ[/caption]
— Біздің зауытқа 43 жыл толды. Қазір ғимараттан басқа ескі жабдықтардың ешқайсысы іс жүзінде ештеңеден қалмайды, тіпті ол толықтай жаңартылған. Іс жүзінде, бұл жаңа зауыт, бірақ егер біз шығынға шықпаған болсақ, жаңа жабдықты сатып алмаған болсақ, онда біз бәсекелестерімізден артта қалып едік. Біз жыл сайын бұл жаңартуды үнемі жасап жатырмыз.
— Тек биылғы жылы сіз нуга және карамельмен жасалынған шоколадты кәмпиттер шығаруға арналған желіні іске қостыңыз, енді сатып алушылар дәстүрлі сникерстерді немесе баунтилерге қарағанда оларды сатып алуды жөн көреді.
— Консервативті сатып алушылар бар және жаңалықты сатып алғысы келетін адамдар бар. Мысалы, олар біздің дүкенімізге келгенде, олар жаңа нәрсе бар ма деп сұрайды. Қазір біз 500-ден астам өнім шығарамыз. Бірақ жыл сайын ауқымы артады. Сонымен қатар, біз бірнеше «ескі» тәттілерді, мысалы, «Ромашка», мүлде басқа технологиялық деңгейде жасаймыз. Неғұрлым тұрақты температура, тұрақты сүт, қант, шоколад жабыны. Тіпті ескі классикалық тәттілер заманауи құрал-жабдықтарда жасалады.
— Ол үшін аз емес қаражат талап етіледі.
— Мен сізбен толығымен келісемін. Тек жабдықтарды сатып алу үшін жылына 1,5-тен 2 млрд. Мемлекеттік қолдаусыз жасауға болмайды. Біз ҮИИД бағдарламасына 2009 жылдан бері әр түрлі бағыттар бойынша белсенді қатысып, негізгі капиталға 15 млрд. Жылдар бойы олар шоколад пен печенье цехын салып, жөндеу жұмыстарын жүргізіп, өндірістік инфрақұрылымды нығайтты. Нәтижесінде кәсіпорынның өндірістік қуаттылығы өсті, өндіріс көлемі және өткізу көлемі айтарлықтай ұлғайып, қосымша 219 жұмыс орны ашылды. Қазір біз халықаралық қаржы корпорациясымен жаңа өндірістік нысандарды салуға және жабдықтарды сатып алуға 30 миллион долларға дейін несие алу жөнінде келіссөздер жүргізіп жатырмыз.
— Ескі, бірақ шындық: сіз басқалардың ақшасын біраз уақыт қарызға алсаңыз да, өзіңіздің мәңгілікке беруіңіз керек …
— Жақсы өнімді жасау үшін оған инвестиция салуға және елеулі шығынға ұшырауға тура келеді. Тек қана нақты іс бір нәрсеге қол жеткізе алады. Басқа біреудің ағасының келуін күтіп, сіз үшін бірдеңе істеу - бұл болмайды. Мен әріптестерімнен үкіметтің аз ғана көмек көрсететінін естимін. мәселен, елде тек 18 миллион адам, металдардың, мұнайдың, газдың үлкен қорлары бар, ал менің үлесім қайда? Ал мен айтамын, ол ақша қайда - олар инфрақұрылымда, ел экономикасын дамытуда, кәсіпкерлерді қолдауда. Егер біз тікелей кәсіпорынымызды алсақ, онда бұл инвестициялар түрінде үлкен субсидиялар, қарыздар бойынша төмен пайыздық мөлшерлемелер. Міне осы жерде ол ақшалар. Осыған байланысты Ауыл шаруашылығы министрлігі, «Даму» Кәсіпкерлікті қолдау қоры және қаржы институттары - «Қазақстанның Даму Банкі» АҚ және «ҚДБ-Лизинг» АҚ белсенді түрде көмек көрсетіп отыр. Айтарлық, біз
1 млрд. Еуроның номиналдық құны бар бисквит өндірісін сатып алдық. Пайдаланылғаннан кейін мемлекет жабдықтардың 30% -ын төледі. Біз оларды яхталар мен виллаларда өткізбедік, бірақ жаңа техника сатып алдық. Менің ойымша, бұл дұрыс шешім. Сол Норвегияда мұнай мен газдың мол қоры бар. Бірақ олар экономиканы әртараптандыру үшін бюджет қаражатын бөлді. Біздің мемлекетімізде қазір шикізатты тереңдетіп қайта өңдеу белсенді түрде айналысады. «Қазақстанның үшінші жаңғыртылуы: Жаһандық бәсекеге қабілеттілік» атты Жолдауында Мемлекет басшысы «шикізаттан жоғары сапалы, өңделген өнімдерді өндіруге көшуді қамтамасыз ету керек» деп түсіндірді. Ал кондитерлік өнімдер ауыл шаруашылығы өнімдерін терең өңдеу болып табылады.
— Менің білуімше, Сіз өзіңіз ауылшаруашылық өнімдерін өсірмейсіз, бірақ сатып аласыз?
— Бірақ жергілікті өндірушілерді белсенді түрде қолдайды. Қарапайым мысал: итальяндық дайындалған кукилерді өндіруге арналған сызықты сатып алдық. Ол үшін жоғары сапалы ұн қажет. Оны өндіру үшін бидайды өсіріп, әрі қарай өңдеу керек. Бұл жолда біздің зауытта 35 жұмыс орны ашылды. Тәулік бойғы өндіріспен 100-ден астам адам бар. Шамамен сол адамның саны өсіп, жойылып, содан кейін бидайды өңдейді. Онда адамдар жұмыспен және табыстармен қамтамасыз етіледі.
— Сіздің серіктесіңіз кім болып табылады?
— Қостанай ұн комбинаты және «Рамона» компаниясы. Олар тұрақты сапасы бар. Сонымен қатар, кондитерлік өнеркәсіпте қолданылатын сірне (жүгері крахмалы глюкозасы) қолданылады. Біз оны Алматы облысында орналасқан «Айзерфут» компаниясында сатып аламыз. Қантқа келетін болсақ, біз қазақстандықты немесе ресейлікті қолданамыз.
— Сіздің өнімдеріңіз Ресей Федерациясында өте танымал. Және сіз қайда экспорттайсыз?
— Оларға Германия, Тәжікстан, Түрікменстан, Қырғызстан, Әзірбайжан, Грузия, жақында Қытай да қосылды. Бірақ ол өзінің нарығын мұқият қорғайды және ол жерге баруға қиын. Бір жолғы сатылым болса да. Болашақта серіктестер санын көбейтуді жоспарлап отырмыз. Қазір біз осы нарықтарға арналған өнімдерді іздейміз. Біздің фабрикамыздың логотипі жақын және алыс шетелдердің көптеген елдерінде кеңінен танымал және жоғары сапалы және қолжетімділікпен қатар, экологиялық таза тамақтану стандарты ретінде қабылданды. Көптеген тұтынушыларымыз сапа дәстүрлерін сақтап қалды деп айтады. Біз нақты сүтті, шынайы үрме бұршақты, нақты ванильді пайдаланамыз, оларды алмастырмайды. Химия өндiрiстiң құнын төмендетедi, оны суррогат етедi. Біз үшін ең бастысы - біздің экспортымыздың шамамен 90% -ы бар ұзақ мерзімді байланыстарымыз бар ресей нарығы болып табылады.
— Бизнес серіктестер ешқашан сізге ешқашан қиындық туғызбады?
— Қазақстандық «ҚазақЭкспорты» компаниясы бар. Ол, атап айтқанда, экспорттық жүктерді сақтандыруды жүзеге асырады. Мысалы, біз Владивостокқа өнім сатқымыз келеді, бірақ олар алдын-ала төлеуді қаламайды. Өнімдер жергілікті тұтынушыларға белгісіз болғандықтан белгілі. Біз оларды жіберуге қорқамыз. "ҚазақЭскспорты" біздің жеткізілімдерімізді сақтандырады. Төмен пайыздық ставкалар бойынша - 1,5-тен 5 пайызға дейін, біз сақтандыру сыйлықақысын төлейміз. Егер сатып алушы төлем жасамаса - залал сақтандыру компаниясымен өтеледі. Мен резервация жасаймын: бізде төленген жоқ. Бірақ бұл сақтандыру жөнелту кепілдігін береді және осылайша жаңа шет елдердің нарықтарына кіреді.
— Зауыт еліміздің кондитерлік өнеркәсібінің көшбасшыларының бірі болып саналады. Сіз беделді халықаралық көрмелерде жүлделер мен сертификаттарды алмағаныңызға бір жыл да өтпеген болар.
— Біз үшін ең үлген марапат — Бұл президентіміздің «Алтын сапа» сыйлықақысы. Біз оны өткен жылы алған болатынбыз. Сонымен бірге ең жоғары баға Қазақстан Республикасының Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтан айтылған болатын. Өткен жылы ол Қостанай облысына ресми сапармен келген кезде, ол бізбен бірге болды. Жас кезінде, ол Теміртауда жұмыс істеді, сол кезде Қарағанды зауытының өнімдері жоғары бағаға ие болды. Мемлекет басшысы біздің өнім Қарағандыдан ештеңеден кем емес екенін және тіпті оларды асып түсетінін атап өтті.
Және халықаралық дипломдар, кубоктар - олар есептелмейді. Біз көптеген халықаралық көрмелерге қатысамыз - Мәскеуде, Киевте, біз бірнеше рет сапа, дизайн және инновацияларға лауреаттарымыз. Бірақ ең маңызды баға, қайталап айтсам, президент болып табылады және Қазақстан үшін ол жоғары емес деп есептеймін.
— Сізге бәсекелесу қиын болса да? Жақында Көкшетау кондитерлік фабрикасы пайда болды.
— Жалпы, біз бәсекелес емеспіз, әріптестеріміз - әріптестеріміз. Мен басқа зауыт басшыларымен өте жылы қарым-қатынаста боламын. Біз Қазақстан кондитерлер қауымдастығына қайта кірістік, оның мүшелерінің бәрі көшбасшы. Бұған қоса, Ресей кондитерлер қауымдастығымен, ең алдымен, оның жетекшісі Сергей Носенкомен жақсы қарым-қатынасымыз бар. Біз олармен кезек-кезек шақырамыз және қандай да бір сұрақ туындағанда кеңес береміз.
— Сіз ірі кәсіпорынның президенті, қалалық мәслихат депутаты. Мұның бәрін қалай қоса алуға боалды?
— Үй іші бұған үйренген. Менің жұмысым әдетте 7.50-ден басталады және 21.00-ден ерте аяқталмайды. Мен кейде айына 2-3 демалыс күнім болады. бірақ ... ертеде айтқандай, күш-жігер мен күш барлығын орындайды.
— Сіздің кәсіпорындағы жұмыс беделді болып саналады: лайықты жалақы, жақсы әлеуметтік пакет.
— Орташа жалақы шамамен 120 мың теңгені құрайды. Бірақ бұл ауруханадағы орташа температура сияқты. Сіз бас инженердің және қарапайым маманның жалақысын салыстыра алмайсыз. Менің ойымша, біздің облысымыз үшін бұл өте лайықты, ол үнемі уақытында төленеді. Құрылысшылардың 80% әйелдер екендігін ескере отырып, гинекологиялық кеңсе, физиотерапия бөлмесі және тіс дәрігері бар. Психоэмоционалды түсіру кабинеті бар. Бізде өз көлігіміз бар, біз адамдарды жұмысынан тегін жұмыс істеуге жеткіземіз. Үш астан құралған түскі асы 150-ден 200 теңгеге дейін. Мұның бәрін тегін жасауға болады. Бірақ мұндай қазақ мақала бар - «Тегін құнды болмайды».
Сонымен қатар, отбасын қолдау бағдарламасы бар. Қызметкерлерге бірінші рет некеге тұру үшін 75 мың теңге бөлеміз. Егер жас адамдар зауытта жұбайын тапса, олар үйлену тойына 150 мың теңге алады. Бұл маңызды қолдау. Адамдар азаматтық некеде тұрғанда және мұндай жаңалықты енгізген кезде мысалдар бар еді, содан кейін олар ресми түрде тіркелген. Әйелдерге бұған өте ризалы.
— Сонымен, қорытындысында ең үздік қызметкерлерді атап өтсен.
— Қазіргі уақытта біздің өндірісте 1600-ден астам адам жұмыс істейді. Күзетшіден, тазалаушыдан және жетекшіден бастайды, барлығы бір және керекті іс жасайды. Егер бір-екеуін айтасам, қалғаны ренжиді. Бізде барлығы бір бірінен асып түседі, бірі барлығы үшін, барлығы бірі үшін. Мені асыра мақстағанды ұната қоймаймын, ең алдымен бұл бүкіл ұжымымыздың еңбегі.
Александр КУЗЬМИЧЕВ, «Біздің Қостанай»
